دائو DAO یا سازمان خودگردان غیر متمرکز چیست؟
دائو DAO یا سازمان خودگردان غیرمتمرکز چیست؟ DAO مخفف عبارت Decentralized Autonomous Organization با تلفظ سخت دیسِنترِلایزد اُتانِمِس اُرگانایزِیشِن می باشد. ترجمه فارسی این عبارت (سازمان خودگردان یا خودمختارِ غیرمتمرکز) است. اما قبل از پرداختن به مفهوم سازمان خودمختار غیر متمرکز بهتر است تا کمی درباره مفهوم غیرمتمرکز بودن توضیح دهیم.
همانطور که میدانید در دنیای کریپتو کارِنسی یا همان رمز ارزها غیرمتمرکز بودن یکی از قابلیت های مهم و یک مفهوم اساسی به شمار می آید. به زبان ساده غیرمتمرکز بودن یعنی کاری بدون نظارت یک شخص، نهاد یا سازمان خاصی و توسط گروهی از مردم در سرتاسر دنیا صورت پذیرد. به عنوان مثال در بلاک چین غیرمتمرکز تراکنش های مالی از اشخاص بدون نظارت بانک مرکزی و تنها توسط افراد در سراسر دنیا که به وسیله دستگاه ماینر به شبکه متصل هستند اتفاق می افتد. حال می رسیم به مفهوم سازمان یا ارگان غیر متمرکز، مثلاً در نظر بگیرید شرکت گوگل بدون آنکه توسط مدیرعاملی و تیمی مشخص اداره شود و نظارتی از طرف آن ها بر روی کارها صورت پذیرد و یا تصمیمات سازمان توسط آن ها انجام بگیرد، همه امور توسط گروهی از افراد سهام دار اداره شود. این اتفاق می تواند مزایا و معایبی داشته باشد اما در این مقاله ما به ترجمه مقاله what is DAO? از سایت کوین تلگراف می پردازیم.
DAO چیست؟
سازمان غیرمتمرکز خودمختار (DAO) موجودیتی بدون رهبری مرکزی است. در این سازمان ها تصمیم‌گیری‌ها از پایین به بالا گرفته می‌شوند و توسط جامعه‌ای سازمان‌دهی شده حول مجموعه‌ای خاص از قوانین اعمال‌شده در بلاک چین اداره می‌شوند. DAO ها سازمان های بومی اینترنتی هستند که مالکیت آنها جمعی یعنی متعلق به همه اعضا می باشد و همچنین توسط اعضا مدیریت می شوند. آنها دارای خزانه های داخلی هستند که فقط با تأیید اعضای آنها قابل دسترسی است. همچنین تصمیمات از طریق پیشنهادهایی که گروه یا همان اعضا در یک دوره و زمان معین به آنها رأی می دهند، گرفته می شود.
یک DAO بدون مدیریت سلسله مراتبی کار می کند و می تواند اهداف زیادی داشته باشد. شبکه‌های فریلنسری که در آن قراردادها منابع مالی خود را برای پرداخت هزینه اشتراک نرم‌افزار جمع می کنند، سازمان‌های خیریه ای که اعضای آن کمک‌های مالی را تصویب می‌کنند و شرکت‌های سرمایه‌گذاری پر ریسک متعلق به یک گروه، همگی با این سازمان‌ها امکان‌پذیر هستند.
دائو DAO یا همان سازمان خودگردان چگونه کار میکند؟
همانطور که پیشتر ذکر شد، DAO سازمانی است که در آن تصمیمات از پایین به بالا گرفته می شود و همچنین مجموعه ای از اعضا مالک سازمان هستند. راه های مختلفی برای مشارکت در DAO وجود دارد که معمولاً از طریق مالکیت یک توکن است.
سازمان های خودگردان با استفاده از قراردادهای هوشمند کار می کنند که اساساً تکه هایی از کد هستند. هر زمان که مجموعه ای از معیارها و قوانین برآورده شوند قرادادها به طور خودکار اجرا می شوند. امروزه قراردادهای هوشمند بر روی بلاک چین های متعددی مستقر شده اند، اگرچه اتریوم اولین بلاک چینی بود که از قراردادهای هوشمند استفاده کرد.
قراردادهای هوشمند قوانین سازمان را تعیین می کنند. افرادی که در یک دائو سهام دارند از حق رأی برخوردار می شوند و ممکن است با پیشنهادهای خود بر نحوه عملکرد سازمان تأثیر بگذارند. همچنین یک پیشنهاد زمانی تصویب می شود که اکثر سهامداران سازمان آن را تأیید کنند. نحوه تعیین این اکثریت بین سازمان های خودگردان متفاوت است و این شرایط در قراردادهای هوشمند مشخص شده است.
علاوه بر موارد فوق DAO ها کاملاً مستقل و شفاف هستند. از آنجایی که آنها بر روی بلاک چین های منبع باز ساخته شده اند، هر کسی می تواند کد خود را مشاهده کند. همچنین هر کسی می‌تواند سرمایه خود را حسابرسی کند، زیرا بلاک چین تمام تراکنش‌های مالی را ثبت میکند.
سازمان های خودگران غیرمتمرکز DAO چگونه ایجاد می شوند؟
ایجاد قرارداد هوشمند smart contract
ابتدا یک توسعه دهنده یا گروهی از توسعه دهندگان باید قرارداد هوشمند را در پشت DAO ایجاد کنند. پس از راه اندازی، آنها فقط می توانند قوانین تعیین شده توسط این قراردادها را از طریق سیستم حاکمیتی تغییر دهند. این بدان معناست که آنها باید قراردادها را به طور گسترده آزمایش کنند تا مطمئن شوند که جزئیات مهم را نادیده نمی گیرند.
تأمین مالی سازمان
پس از ایجاد قراردادهای هوشمند، DAO باید راهی برای دریافت بودجه و نحوه اعمال حاکمیت تعیین کند. بیشتر اوقات، توکن ها برای جمع آوری سرمایه فروخته می شوند. این توکن ها به دارندگان حق رأی می دهند.
استقرار روی بلاک چین
زمانی که همه چیز راه اندازی شد، DAO باید روی بلاک چین مستقر شود. از این مرحله به بعد، ذی نفعان در مورد آینده سازمان تصمیم می گیرند. سازندگان سازمان – کسانی که قراردادهای هوشمند را نوشتند – دیگر بیش از سایر سهامداران بر پروژه تأثیر نمی گذارند.
چرا به سازمان خودگردان غیرمتمرکز نیاز داریم؟
سازمان های خودگردان غیرمتمرکز به عنوان سازمان های بومی اینترنتی، مزایای متعددی نسبت به سازمان های سنتی دارند. یکی از مزایای مهم DAO ها عدم اعتماد مورد نیاز بین دو طرف است. در حالی که یک سازمان سنتی نیاز به اعتماد زیادی به افراد پشت سازمان – به ویژه از طرف سرمایه‌گذاران – با DAO دارد، در DAO فقط باید به کد ها اعتماد کرد.
اعتماد به کد ها از آنجایی که در دسترس عموم قرار دارد آسان تر است و می توان آن را قبل از راه اندازی به طور گسترده آزمایش کرد. هر اقدامی که یک DAO پس از راه‌اندازی انجام می‌دهد باید توسط اعضاء تأیید شود و همچنین کاملاً شفاف و قابل تأیید باشد.
چنین سازمانی ساختار سلسله مراتبی ندارد. با این حال، هنوز هم می تواند وظایف را انجام دهد و رشد کند در حالی که توسط سهامداران از طریق توکن اصلی خود کنترل می شود. فقدان سلسله مراتب به این معنی است که هر ذی نفعی می تواند ایده نوآورانه ای را مطرح کند که کل اعضاء آن را در نظر گرفته و بهبود بخشد. اختلافات داخلی اغلب به راحتی از طریق سیستم رای گیری و مطابق با قوانین از پیش نوشته شده در قرارداد هوشمند حل می شود.
با اجازه دادن به سرمایه گذاران برای جمع آوری منابع مالی، DAO ها به آنها فرصتی برای سرمایه گذاری در استارتاپ های مرحله اولیه و پروژه های غیرمتمرکز می دهند و در عین حال ریسک یا هر گونه سودی که ممکن است از آنها حاصل شود را بین اعضاء اشتراک می گذارند.
تاریخچه دائو؟
DAO تکرار اولیه سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز مدرن بود. در سال 2016 راه اندازی و به عنوان یک سازمان خودکار طراحی شد و به عنوان نوعی از صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر عمل می کرد.
کسانی که دارای توکن های DAO هستند می توانند از سرمایه گذاری های سازمان با برداشت سود سهام یا بهره مندی از افزایش قیمت توکن ها سود ببرند. DAO در ابتدا به عنوان یک پروژه انقلابی در نظر گرفته شد و 150 میلیون دلار در اتریوم (ETH) جمع آوری کرد، که یکی از بزرگترین تلاش ها برای سرمایه گذاری جمعی در آن زمان بود.
DAO در 30 آوریل 2016، پس از اینکه مهندس پروتکل اتریوم، Christoph Jentzsch کد منبع باز را برای یک سازمان سرمایه گذاری مبتنی بر اتریوم منتشر کرد، راه اندازی شد. سرمایه گذاران با انتقال اتر به قراردادهای هوشمند، توکن های DAO را خریداری کردند.
چند روز پس از فروش توکن، برخی از توسعه دهندگان ابراز نگرانی کردند که یک اشکال در قراردادهای هوشمند DAO می تواند به بازیگران مخرب اجازه دهد وجوه آن را تخلیه کنند. در حالی که یک پیشنهاد حکومتی برای رفع این اشکال ارائه شده بود اما یک مهاجم از این اشکال استفاده نمود و بیش از 60 میلیون دلار ETH را از کیف پول DAO خارج کرد. در آن زمان، حدود 14٪ از کل ETH در گردش در DAO سرمایه گذاری شد. لذا این هک به طور کلی ضربه بزرگی به DAO ها و شبکه یک ساله اتریوم بود. همچنین بحثی در جامعه اتریوم شکل گرفت زیرا همه در تلاش بودند تا بفهمند چه کاری باید انجام دهند. در ابتدا، ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، سافت فورکی (بروزرسانی و تغییرات در کد یا پروتکل) را پیشنهاد کرد که آدرس مهاجم را در لیست سیاه قرار می داد و از انتقال وجوه توسط آنها جلوگیری می کرد.
در ادامه مهاجم یا شخصی که خود را به عنوان مهاجم معرفی می کرد به آن پیشنهاد پاسخ داد و مدعی شد که وجوه طبق قوانین قرارداد هوشمند به روش “قانونی” به دست آمده است. آنها مدعی شدند که آماده اند علیه هر کسی که سعی در تصرف وجوه داشته باشد، اقدام قانونی انجام دهند. هکر حتی تهدید کرد که برای خنثی کردن تلاش سافت فورک، به ماینرهای ETH از وجوه دزدیده شده رشوه می دهد. در بحثی که پیش آمد، هارد فورک به عنوان راه حل تعیین شد. این هارد فورک برای بازگرداندن تاریخچه شبکه اتریوم به قبل از هک شدن DAO و تخصیص مجدد وجوه دزدیده شده به یک قرارداد هوشمند اجرا شد که به سرمایه گذاران امکان برداشت آنها را می داد. کسانی که با این حرکت مخالف بودند، هارد فورک را رد کردند و از نسخه قبلی شبکه، معروف به Ethereum Classic (ETC) پشتیبانی کردند.
معایب سازمان های خودگران غیرمتمرکز چست؟
سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز کامل نیستند. آنها یک فناوری بسیار جدید هستند که به دلیل نگرانی های طولانی در مورد قانونی بودن، امنیت و ساختار، مورد انتقاد بسیاری قرار گرفته اند.
به عنوان مثال، بررسی های مؤسسه ام آی تی (مؤسسه فناوری ماساچوست) آشکار کرد که اعتماد به توده ها در تصمیم گیری های مالی مهم ایده بدی است. در حالی که ام آی تی در سال 2016 افکار خود را به اشتراک گذاشت، به نظر می رسد این سازمان هرگز نظر خود را حداقل به طور عمومی در مورد DAO تغییر نداده است. همچنین هک DAO نگرانی‌های امنیتی را ایجاد کرد زیرا رفع نقص در قراردادهای هوشمند حتی پس از شناسایی دشوار است.
DAO ها می توانند در چندین حوزه قضایی توزیع شوند و هیچ چارچوب قانونی برای آنها وجود ندارد. هر گونه مسائل حقوقی که ممکن است پیش بیاید احتمالاً از دست اندرکاران می خواهد که با قوانین متعدد منطقه ای وارد یک نبرد حقوقی پیچیده شوند. به عنوان مثال در جولای 2017، کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده گزارشی منتشر کرد که در آن تشخیص داد DAO اوراق بهادار را در قالب توکن در بلاک چین اتریوم بدون مجوز فروخته است، که این امر ناقض بخش‌هایی از قانون اوراق بهادار در کشور است.
مثال هایی برای دائو
DAO چیست؟ سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز در چند سال گذشته مورد توجه بسیار قرار گرفته‌اند و اکنون به طور کامل در بسیاری از پروژه‌های بلاک چین گنجانده شده‌اند. برای مثال، فضای مالی غیرمتمرکز یا همان DeFi از دائو استفاده می کند تا به برنامه ها اجازه دهد که به طور کامل غیرمتمرکز شوند.
برای برخی، شبکه بیت کوین اولین نمونه از DAO است. شبکه از طریق توافق اعضاء مقیاس می شود حتی اگر اکثر شرکت کنندگان شبکه یا همان اعضاء شبکه هرگز یکدیگر را ملاقات نکرده باشند. همچنین این شبکه مکانیسم مدیریت سازمان یافته ای ندارد و در عوض، ماینرها و گره ها باید به پشتیبانی سیگنال دهند. با این حال، بیت کوین با استانداردهای امروزی به عنوان یک دائو دیده نمی شود. با اقدامات فعلی، Dash اولین دائو واقعی خواهد بود، زیرا این پروژه دارای مکانیزم حاکمیتی است که به سهامداران اجازه می‌دهد در مورد استفاده از خزانه آن رأی دهند.
سایر دائو های پیشرفته تر، از جمله شبکه های غیرمتمرکز ساخته شده بر روی بلاک چین اتریوم، مسئول راه اندازی استیبل کوین های مبتنی بر ارزهای دیجیتال هستند. در برخی موارد، سازمان هایی که در ابتدا این دائو ها را راه اندازی کردند، به آرامی کنترل پروژه را از دست می دهند تا زمانیکه نامرتبط شوند. همچنین دارندگان توکن می توانند به طور فعال در مورد پیشنهادهای حاکمیتی برای استخدام مشارکت کنندگان جدید (اعضاء جدید)، اضافه کردن توکن های جدید به عنوان وثیقه برای سکه های خود و یا تنظیم سایر پارامترها رأی دهند.
در سال 2020، یک پروتکل وام دهی دیفای (سیستم مالی غیرمتمرکز) توکن حاکمیتی خود را راه اندازی کرد و آن را از طریق فرآیند استخراج نقدینگی توزیع کرد. در اصل، هر کسی که با پروتکل (قوانین) تعامل داشته باشد، توکن هایی را به عنوان پاداش دریافت می کند. پروژه های دیگر از آن زمان این مدل را تکرار و اقتباس کردند.
اکنون، فهرست دائو ها گسترده شده است. با گذشت زمان، این مفهوم به یک مفهوم واضح تبدیل شده است که مورد توجه قرار گرفته است. برخی از پروژه ها هنوز به دنبال دستیابی به تمرکززدایی کامل از طریق مدل دائو هستنداما شایان ذکر است که تنها چند سال از عمر آنها می گذرد و هنوز به مقاصد و اهداف نهایی خود دست نیافته اند.
دائو ها به عنوان سازمان های بومی اینترنتی این پتانسیل را دارند که نحوه عملکرد حاکمیت شرکتی را به طور کامل تغییر دهند. در حالی که این مفهوم در حال بالغ شدن است و منطقه خاکستری قانونی که در آن فعالیت می کنند پاک می شود، سازمان های بیشتری ممکن است مدل دائو را برای کمک به اداره برخی از فعالیت های خود اتخاذ کنند.
2 دیدگاه دربارهٔ «دائو DAO یا سازمان خودگران غیرمتمرکز چیست؟»
مقالعه رو مطالعه كردم خيلي عالي و جامع بود
خوشحالیم که براتون مفید بوده و سپاس از همراهی شما.